Weet je wat de impact op het ecosysteem is van een blauwe spijkerbroek? Ik eerst niet, maar Babette Porcelijn legt het helder uit in haar boek ‘De verborgen impact’. Voor het maken van één spijkerbroek is tot wel 10.000 liter water nodig. Om dan over de vermesting, Co2 uitstoot en het landgebruik nog maar te zwijgen. De kleding die we dragen heeft veel impact, maar houdt ons ook warm en stijlvol. Dus wat kun je doen om er goed uit te blijven zien en tegelijk de aarde een handje te helpen? Wij geven je vier tips om duurzamer kleding te kopen.
Maar eerst; waar komt die verborgen impact vandaan en wat is dat? De impact begint al bij het verbouwen van katoen en het maken van de katoenen stof. Vervolgens moeten we daarvan een spijkerbroek maken en dan is er nog de verkoop, het transport, het gebruik en tot slot het afdanken en weggooien van de broek. Bij dit alles is er sprake van veel CO2 uitstoot, waterverbruik, vermesting en landgebruik. Maar dat zie je niet als je de broek aantrekt of koopt. Daarom noemen we dat de verborgen impact. De impact die we met ons gedrag hebben op natuur, milieu en klimaat zonder dat we dat direct merken.
In één broek kan tot 10.000 liter water verborgen zitten, daarvan kun je 200 dagen douchen. 6 minuten per dag.
De verborgen impact, Babette Porcelijn
Bewustwording voor kopen
Ongeveer drie jaar geleden zijn we anders naar kleding gaan kijken. De impact van de kledingindustrie was als een hele bewustwording. In hoeveel kleding heb je nodig schrijf ik over dit proces, de rol van kleding en hoe opruimen en ontspullen mij daarbij heeft geholpen.
Vervolgens wilde ik verder en vroeg ik mij af hoe ik dan duurzamere kleding keuzes kon maken. Het inzicht dat ik toen kreeg was dat een duurzame kledingkeuze achter de voordeur begint. Op zoek naar alternatieven en meer duurzame kleding zag ik namelijk door de bomen het bos niet meer. En misschien ervaar jij wel hetzelfde. Uiteindelijk leerde ik te kijken naar de stappen die iedereen zelf kan doen met de kleren die je al hebt en dat duurzaamheid ook te maken heeft met de manier waarop je je kleren behandeld.
Nieuwe kleding nodig
Maar als je dan een tijdje verder bent komen er ook momenten dat je gewoon iets nieuws nodig hebt of wil kopen. Sommige kleding raakt echt af, er ontstaan gaten in mijn sokken en ook ik wil mij heus nog wel kleden met mooie kleren en er representatief uitzien. Maar hoe pak je dat dan aan? Helemaal wetende dat de mode industrie een van de meest vervuilende industrieën is.
Mijn zoektocht naar duurzame kledingkeuzes was dus nog niet klaar. Daarom stelde ik mijzelf de vraag: hoe kan ik mijn kleding duurzaam kopen? Ik vertel je over de meest simpele, maar wel belangrijkste stappen, die voor iedereen toegankelijk zijn om te zetten.
- Koop minder
- Koop 2e hands
- Koop basic en creatief
- Koop nieuw alleen duurzaam
1. Koop minder!
Zoals de naam van onze website al verklapt, pleiten wij vaak voor minder. Waarom? Omdat het misschien wel de aller makkelijkste stap is die je kunt zetten als het gaat om het verminderen van je impact. Je hoeft dus niet gelijk alles ander te doen, je favoriete kledingwinkels vaarwel te zeggen en rigoureus het roer om te gooien.
Wil je duurzame kleding keuzes maken? Dan is minder kleren kopen echt al een hele belangrijke stap.
Weet je nog die spijkerbroek en die 10.000 liter water? Stel dat je vanaf nu per jaar twee nieuwe spijkerbroeken koopt in plaats van 4. Dan bespaar je dus indirect 20.000 liter ernstig verontreinigd water En dan hebben we het nog niet eens over CO2 uitstoot, het landverbruik, etc. Daarnaast legt de fashion kalender veel druk op producenten, winkeliers en consumenten en zorgt daardoor voor onnodig veel verspilling. Weet je wel, al die rekken met sale? Het klinkt leuk maar ergens zegt het dus iets over hoeveel er wel niet teveel in de winkels beschikbaar is.
Koopkracht
Loesje
De kracht om te laten liggen, wat je niet nodig hebt.
Praktische tips om te minderen
Wat kan helpen bij het minder kopen van kleding? Dit begint bij het inzicht in wat je al hebt. Wanneer je je kleding goed hebt uitgezocht is het ook makkelijker in te schatten wat je verwacht nodig te hebben en daarmee kun je voor jezelf een streven bedenken hoeveel kledingitems je per maand of per jaar aanschaft.
Hoeveel dat is verschilt enorm per persoon. Misschien is shoppen een hobby en koop je op dit moment elke week iets online of in de winkels. Maar het kan ook zijn dat je ongeveer twee keer keer per jaar wat items voor je garderobe aanschaft. Wat bewustwording en minder kleding kopen inhoudt, verschilt dus per situatie en persoon. Lees hier bijvoorbeeld over Remco zijn ervaring met project 333 (een kleding challenge in het kader van ontspullen).
Schrijf vervolgens op wat je koopt. Dit helpt je om te zien of je zelf bedacht streven ook uitkomt in de praktijk en of je misschien toch bewuster keuzes te maken hebt op basis van wat er je huis binnenkomt. Als je ziet staan dat je net twee jurkjes, drie broeken en een trui hebt gekocht, besef je misschien wel dat je de komende periode geen items nodig hebt.
Wil jij aan de slag met minder kleding? Dan is de @thenobuychallenge misschien wat voor jou. Dit is een initiatief van een aantal ‘groene ambassadeurs’ die van 1 januari tot 1 juli 2021 geen kleding kopen! Naar wat ik begrepen heb gaat deze challenge echt over helemaal geen kleding kopen, dus ook niet 2e hands. Ruilen en huren mag wel. Ik heb even getwijfeld maar op dit moment nog niet besloten mee te doen. Ik koers nu zelf op 50% tweedehands en 50% nieuw (van wat ik koop in een jaar).
2. Koop tweedehands
Stel je koopt al heel veel minder of zoekt naar een volgende stap voor duurzame kledingkeuzes dan is tweedehands kopen een logisch vervolg. Nooit had ik verwacht dit te zeggen maar ow, wat is 2e hands kopen leuk! Ik ben denk ik nog wel gelukkiger met mijn tweedehands jurkje, vest en broek dan de trui die ik nieuw kocht het afgelopen jaar. Het waren ook nog eens mooie merken en bij elkaar nog geen 50 euro.
Weet je wel hoeveel kleding er al beschikbaar is op deze aardbol die maar een keer gedragen is (of zelfs nooit) omdat het niet lekker zat, omdat iemand in de tussentijd een maatje meer of minder heeft gekregen of omdat het gewoon een miskoop was. En toevallig kan dat item wat die ander niet meer nodig heeft, voor jou perfect zijn.
Voor- en nadelen 2e hands
We kennen allemaal de voordelen van 2e hands kopen, toch? Het is goedkoper én we houden met elkaar de kringloop van de grondstoffen positief in stand. De impact die het heeft gekost om het te maken, wordt dan over een veel langere periode gespreid. Zie het als een vorm van recyclen.
Natuurlijk zijn er nadelen te bedenken (zoals dat je vaak geen verschillende maten van eenzelfde kledingstuk beschikbaar hebt om te passen) maar er zijn vast genoeg plekken waar je maat wel beschikbaar is. En als dat niet dat ene shirtje betreft, dan koop je toch gewoon een ander shirt die wel in jouw maat is? Ergens best makkelijk en het geeft ook nog eens minder keuzestress, omdat je minder opties dan in bijvoorbeeld een grote winkelketen beschikbaar hebt. Hoe lekker is dat?
Natuurlijk moet je het wel treffen met plekken waar kleding naar jouw smaak en in een goede staat te vinden is. Ik stap ook niet zomaar de eerste de beste kringloop binnen. Maar type het maar eens in bij Google en je vindt echt vele websites en platforms met een heel divers aanbod (zoals United Wardrobe, Tientjeofminder, Vinted, de Kleretoko of Marktplaats).
Per plaats verschillen de mogelijkheden ook nog wel maar met bijvoorbeeld een winkel als Appel&Ei in de buurt lukt het mij inmiddels prima om zo nu en dan 2e hands te kopen.
Wil jij aan de slag met meer 2e hands? Een alternatief voor de @thenobuychallenge die misschien iets meer toegankelijk is, is de #buynothingnew challenge. Dit kun je ook gericht toepassen op kleding en een eigen gekozen periode alleen maar 2e hands kleding aanschaffen. Lees bijvoorbeeld van Saskia (The Green List) haar ervaringen met een jaar lang 2ehands kleding kopen en haar tips en missers.
3. Koop basic en creatief
Je hebt misschien wel eens gehoord van de termen fast fashion en slow fashion. Ondanks dat de termen voor diverse uitleggen worden gebruikt (wat The Correspondent hier helder weergeeft) komt het er in de kern op neer dat de kledingindustrie gericht is op meer meer meer. Zoveel mogelijk en zo snel mogelijk nieuwe trends en kleding maken en produceren, die vervolgens vooral kort gebruik dient.
Nu kun je denken: wat heb ik daar nu voor invloed op? En deels klopt dat. Het probleem van snelle fashion is echt groter dan alleen jouw of mijn keuze en een best complexe samenhang van vraag en aanbod en een hele industrie. Tegelijkertijd sturen we met z’n allen (alle opgetelde individuele keuzes), met onze portemonnee, ook een deel van de verandering aan.
Basics zijn saai?
Een keuze die je kunt maken om meer duurzame kleding te kopen is door het kopen van basics. Basics klinkt saai. Alsof je vanaf vandaag alleen nog maar in een zwarte broek met wit t-shirt gaat lopen. Maar dat is natuurlijk niet wat ik bedoel.
Meer basics in je kast betekent vooral dat je je minder laat leiden door de trends en nieuwe collecties. Je kunt die echt niet bijhouden, zelfs al zou je het willen. Kies daarom voor een deel voor kleren die natuurlijk mooi zijn, maar waarvan je ook weet dat je daar een lange tijd mee kan doen, zonder over een maand het gevoel te hebben dat je echt uit de maat loopt.
Basics kunnen daarnaast vaak goed gecombineerd worden met meer bijzondere en unieke kleding. Bijvoorbeeld een mooie wollen trui die je op een broek kunt dragen, op een rok, over een jurk heen, over een blouse en ga zo maar door. Een bloemetjes trui combineer je waarschijnlijk minder snel dan een meer basic witte of beige kleur.
Creatieve kleding?
En zo komen we van de basics naar meer creatief kopen. Soms zijn we geneigd om setjes kleding te kopen alsof het een geheel is. Wie heeft dat ooit bedacht, dat je een set koopt die je alleen bij elkaar kan dragen? Die ene panty, onder die ene rok met dat ene shirt en jasje? Of bepaalde kleding voor bepaalde gelegenheden.
Misschien werkt dit voor jou heel fijn, een vast aantal setjes in de kast, maar het helpt mij om dit los te laten. Hoe meer in ging combineren met kleding en ook het denken in seizoenskleren los ging laten, hoe meer ik erachter kwam dat ik meer leuke en geschikte kleding had dan ik dacht. En ik werd er nog enthousiast van ook.
Wanneer je net iets meer buiten de comfortzone denkt kun je soms verrassend blij worden van de outfits die er al in je kast aanwezig zijn of waar dat ene bijzondere jasje van de kringloop superleuk bij kan matchen.
Een leuke tip die ik via Instagram zag en die ook echt werkt: draag je zomerjurkjes gewoon in de winter door er een leuke wollen trui of vest overheen te doen en er een panty (met of zonder stippen) onder te dragen. De term zomer- of winterjurkje is wat mij betreft verleden tijd:)
4. Koop nieuw alleen nog duurzaam
Tot slot hoort natuurlijk ook deze stap thuis in het maken van duurzame kledingkeuzes. Het kopen van mooie, duurzame kleding die wel echt nieuw is.
Niet iedereen wil 2e hands kopen of minderen. Het is prima om dan, bij de aanschaf van nieuwe kleren, op zoek te gaan naar de meest duurzame keuze. Met deze keuze stimuleer je de ontwikkelingen van duurzame merken en ondernemers en komt er daardoor uiteindelijk ook een verschuiving in de industrie op gang. (die natuurlijk allang gaande is).
Maarja, wat is dan duurzame kleding? Naast wat meer formele definities hiervan en richtlijnen vanuit keurmerken verschillen we hierover wel eens van mening. Want waar moet je allemaal rekening mee houden? En ergens heeft alles in een zekere zin impact, dus helemaal geen vervuiling zal er nooit zijn.
Daarnaast vergelijken we vaak appels met peren als het aankomt op het duurzaamheidsvraagstuk. Wat precies wel of geen duurzame kleding is kan ik daarom ook niet vatten in wat regels. Maar wel kan ik je tips geven voor het maken van duurzame afwegingen:
De winkels waar je voor kiest
Kijk eens naar de top 5 van winkels waar je graag kleding koopt en doe eens wat onderzoek. Van sommige winkels is het redelijk bekend, van andere wat minder. Een tip hiervoor is Good on You (voorheen Rank a Brand). Op dit platform kun je het merk invullen om vervolgens te zien hoe deze scoort op het vlak van ethiek en duurzaamheid. Hierbij wordt gekeken naar de omstandigheden (van productie van dat kledingmerk) op mensen, milieu en dieren. Leuk om eens naar te kijken en misschien kun je twee van je niet echt duurzame winkels (op basis van de kledingmerken die je er kan kopen) vervangen voor twee andere.
De keuze voor goede merken
Zoals ik in een eerder artikel al schreef zijn wij geen experts en hebben ook niet de interesse om dit te worden. We beseffen dat we impact hebben én dat er gelukkig velen zijn die met interesse of kennis van het vakgebied informatie geven over de kledingindustrie, merken, materiaal en werkomstandigheden.
Growthinkers zocht al eens uit welke 17 kledingmerken het ‘groen en goed’ doen. Doe er je voordeel mee. Voor mij helpt het enorm om mijn keuzes überhaupt te beperken (zie o.a. keuzestress). Ik hoef niet alle merken uit te proberen of te kopen. Dat heb ik ten aanzien van niet duurzame kleding ook nooit gedaan. Kijk gewoon naar een aantal die je qua visie, stijl of aanbod aanspreken en begin daar eens mee. Tot nu toe zijn mijn favorieten: ArmedAngels, People Tree en Miss Green.
Kijk naar het materiaal van je kleding
De impact van kleding is voor een groot deel verborgen impact van de ontwikkeling van het materiaal. Dit is ontzettend moeilijk voor te stellen en uit te leggen omdat het per stof verschilt en dan ook de omstandigheden verschillen. Het materiaal van kleding is naast de productie ervan, ook relevant als het aankomt op hoe lang je het goed kunt gebruiken. Dat is immers ook duurzaam en daarom koop ik soms voor een iets minder duurzame stof, die wel heel veel jaren meegaat.
Wil je meer weten over kleding materialen en stoffen? kijk dan eens naar deze toelichting van Milieucentraal.
Koop lokaal
Net als bij veel andere producten wordt ook bij kleding opgeroepen om lokaal te kopen. Waarom? Allereerst stimuleer je hierbij de markt in jouw omgeving en wordt deze geleidelijk aan duurzamer. En wanneer die ene winkel blijft bestaan, is de kans groot dat steeds meer mensen hier gebruik van kunnen maken.
Daarnaast is online winkelen natuurlijk super handig, maar ergens ook behoorlijk belastend. Het transportproces kost ten slotte ook de nodige uitstoot. Dus toch handig eens te kijken wat er allemaal bij jou in de buurt beschikbaar is.
Zelf ga ik regelmatig naar Echt Sjaan. Echt Sjaan verkoopt enkel (gecertificeerde) biologische en/of Fairtrade kledingmerken. Kleding die biologisch is vervaardigd, heeft veel minder impact op het milieu. Bij het verbouwen van biologisch katoen worden geen pesticiden of bestrijdingsmiddelen gebruikt, bij de verving van de stof worden geen schadelijke stoffen gebruikt en in het hele proces wordt rekening gehouden met de mensen die er werken. (aldus de website)
Woon je niet in Zwolle en is er bij jou in de buurt op het fietsje geen duurzame kledingwinkel te vinden? Geen nood, ze hebben ook een webshop.
Vind je dit een interessant thema en wil je nog wel meer praktische tips over het kopen van duurzame kleding in de praktijk, tips over merken, informatie over de industrie etc.? Kijk dan eens naar anderen die hier specifiek over bloggen zoals Kouwekleren. Een leuk blog met interessante artikelen en handige tips!
Duurzame kleding is duur
Nu hoor ik je denken: maar Evelien, duurzame kleding kopen is wel echt duur hoor.
Daar kan ik volmondig ja en nee op zeggen. Wanneer je de ene broek vergelijkt met de andere, dan kun je zeggen dat de ‘duurzame variant’ meer geld kost. Maar misschien kun je de vergelijking ook anders maken?
Iets dat weinig kost, maar wat je maar een paar keer aan kan, is eigenlijk duur. Iets dat 50 euro kost en je 50 keer draagt, kost 1 euro per draagbeurt. Iets dat 10 euro kost en je maar 3 keer draagt, kost ruim 3 euro per draagbeurt.
Marieke Eyskoot
Ondanks dat er dan bij je kledingaankopen misschien een tof duurzaam jumpsuit zit die behoorlijk wat geld kost, in combinatie met minder kopen en 2e hands aankopen ben je op jaarbasis zeker niet meer (eerder minder) geld kwijt.
Daarnaast heeft het items, wanneer je het met veel plezier draagt, zich allang terugverdiend.
Wanneer je de volgende keer met een meer duurzame, misschien wat prijzige broek of trui in je handen staat, probeer dan eens het volgende uit.
Hoe tof vind je het product? Vind je het echt gaaf staan en maakt het je blij? Hoe vaak verwacht je het te dragen? Is dat 1 keer bij een gelegenheid, bijna wekelijks of in ieder geval 1 keer per maand. Vertaal dan het bedrag van de aanschaf terug naar dat aantal.
Dus bij 100 euro en 1 keer per maand dragen kun je het dus zien alsof je voor deze broek in een jaar tijd 8.33 euro per maand betaald. Wanneer je verwacht het wel 2 keer per maand te dragen is het 4.17 euro wat je een jaar betaalt voor deze toffe broek. Is dat het je waard? Koop het dan gewoon! En waarschijnlijk draag je het nog wel vaker dan je bedacht had.
Doe wat past en trek geen maatje te groot aan
Misschien denk je na deze 4 stappen: tjonge jonge wat een gedoe om duurzaam kleding te kopen. Ik moet bewust worden van wat ik heb, lijstjes bijhouden, tijd spenderen aan een zoektocht naar leuke 2e hands mogelijkheden, creatief worden en ook nog een branche onderzoeken op duurzame merken…
Maar laat je niet uit het veld slaan!
Wanneer jij gemotiveerd bent om jouw impact op het milieu te verminderen door andere, duurzamere, kleding keuzes te maken dan is het dus al prima om met één van de stappen te beginnen.
Het hoeft niet perfect
Het is goed om te beseffen dat onze invloed ergens altijd imperfect zal zijn en tegelijkertijd er altijd een manier is om te minderen, passend bij jouw mogelijkheden en wat voor jou nu oké is om in te veranderen.
Misschien is dat in eerste instantie wel alleen stap een: koop minder. Zo is het bij mij drie jaar terug ook begonnen. Of kies een stap uit die dicht bij jouw alledaagse mogelijkheden ligt of het meest voelt als een positieve uitdaging.
Hou het klein, simpel en zie het als een leuke uitdaging. Kies voor een aantal websites of bronnen met informatie en maak een keuze waarin je het vanaf vandaag anders kan doen. Denk aan:
- Ik ga geen kleding meer kopen bij …
- Vanaf vandaag koop ik nog maximaal … spijkerbroeken per jaar
- Ik ga mijn kledingkast goed uitzoeken met .. challenge
- Ik ga eens kijken bij Good On You en maak een top … van merken die ik leuk vind.
- Dit jaar ga ik eens per maand naar …. winkel met tweedehands kleding.
Heb jij nog suggesties voor andere stappen die ik kan maken bij mijn verdere zoektocht naar meer duurzame kledingkeuzes of tips waar ik mooie duurzame kleding kan kopen nieuw of 2e hands? Laat het mij weten in de comments.
