In oktober werd ik getipt op de BrandMission Sustainable Fashion Challenge. Het thema: ‘De zin en onzin van duurzame mode’ sprak mij erg aan en ik besloot mee te doen. Ik had immers al een eerste stap gezet in het kader van ontspullen door mijn kledingkast eens flink uit te mesten en te kiezen voor het kopen van minder kleding. Maar hoe of wat dan wel qua nieuwe kleding kopen, daar was ik nog niet echt verder mee gekomen.
Deze challenge van BrandMission leek mij dus een mooie leerkans. Elke dag kreeg ik berichten met inspiratie, informatie en opdrachten. Ook werd ik lid van de Facebookgroep voor ervaringen en tips van andere deelnemers.
Ik had de verwachting dat ik na afloop van de challenge precies zou weten hoe het nu allemaal zit met de kledingindustrie – wat ik niet en vooral wel kan doen om meer duurzame kledingkeuzes te maken.
Maar, het antwoord is natuurlijk niet eenvoudig of eenduidig. Dus dacht ik op deze complexiteit helemaal geen invloed te kunnen uitoefenen. Toch was het antwoord dichterbij dan ik dacht.
Ook mijn nieuwe kleding heeft een geschiedenis
De challenge begon op de eerste dag met het kijken van The True Cost, een documentaire uit 2015 op Netflix over (de impact van) de fast fashion industrie. Ondanks dat ik wel bekend was met beelden en verhalen over de kledingindustrie, deed deze docu veel met me.
Een trui die ik nieuw koop is al vastgehouden door tientallen handen. De stappen die er allemaal gezet zijn voordat het in de winkel kwam te liggen, leken eerder niet te bestaan en daardoor ook niet echt relevant voor mij.
Het is zo bizar dat ik, ondanks dat ik het echt wel weet, toch niet besef dat alle kleding die ik in mijn stad koop, op andere plekken geproduceerd wordt. Het was blijkbaar niet echt bij mij geland dat mijn aankoop al een hele geschiedenis heeft.
Bewustwording is de eerste stap
De challenge gaf mij in een korte tijd veel informatie en nieuwe inzichten. In dezelfde week ging ik samen met mijn schoonzus naar een Sustainable Fashion event in Zwolle en kocht ik voor het eerst sinds tijden een aantal fijne tweedehands items.
Al met al zorgde de Dutch Sustainable Fashion Week voor een boost om meer duurzame keuzes te gaan maken omtrent mijn kleding. En tegelijk maakte het mij ook bewust van alle stappen die ik nog meer zou kunnen zetten om mijn impact met wat ik koop en draag te veranderen.
Wanneer we kijken naar onze voetafdruk is de kledingindustrie een belangrijke pijler en ondanks dat de industrie zelf ver weg voelt, heb ik daar met mijn koopgedrag wel invloed op. Met mijn uitgaven kan ik de groei van betere industrieën supporten en samen met vele andere consumenten een signaal afgeven. Uiteindelijk draait ook hier veel om vraag- en aanbod, maar soms is het moeilijk om te zeggen waar de kern van de verandering begint.
10%: het percentage van de totale CO-2 uitstoot die door de kledingindustrie wordt veroorzaakt. Ter vergelijking: de vliegtuigindustrie is verantwoordelijk voor 2.5%.
Marieke Eyskoot – Dit is een goede gids
Je kunt niet alles kennen, weten en kopen
Hoe meer kennis je opdoet over een thema, hoe meer je erachter komt dat je er bar weinig van weet. Zo was dit ook voor mij rondom de kleding- en modewereld. Ik deed een poging om te begrijpen welke verschillende soorten stoffen er allemaal zijn, waar op te letten ten aanzien van het productieproces en wat het onderscheid is tussen duurzame kleding en fair trade.
Eerlijk is eerlijk, ondanks mijn belangstelling en het besef dat dit belangrijk is, haakte ik af. Ik vond het niet te doen om erachter te komen welke winkels, merken, fabrieken, stoffen en kledingkeuzes nu wel en niet echt duurzaam zijn. Er kwam weer iets naar boven van ‘perfectionisme’, al weet ik dat mijn invloed sowieso niet perfect zal zijn.
Dus ik stopte ermee om te proberen alles te weten en te snappen en koos ervoor om te vertrouwen op de mensen die dit wel hebben uitgezocht en er dagelijks mee bezig zijn. Verstand hebben van kleding en textiel, het ontwerp en productieproces, het retailproces en de omstandigheden waarin dit alles gebeurd, is een eigen vakgebied. En gelukkig zijn er velen die dit grondiger uitzoeken en inzichtelijk maken. Zoals bijvoorbeeld Marieke Eyskoot van ‘Dit is een goede gids’ en Jelle Derckx van Growthinkers:
Wanneer een stof duurzaam is, ligt aan de afkomst van de vezels en aan het verwerkingsproces. Zo kan een vezel plantaardig, dierlijk of kunstmatig door de mens gemaakt zijn. Daarnaast is het belangrijk om te weten of die vezel bijvoorbeeld afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen (lyocell), een biologische plantage (katoen) en of iedereen die meewerkt aan het verwerkingsproces dit doet onder goede en eerlijke omstandigheden. Aan elk materiaal hangen voor- en nadelen als het gaat om duurzaamheid.
Wat iedereen wél kan doen
Oké, de kledingindustrie is complex en de productie- en handelprocessen zijn vaak niet transparant of volledig inzichtelijk. Dat maakt het extra moeilijk voor ons als gewone consument. Dan zou je kunnen denken dat het ook niet echt uitmaakt wat je wel en niet doet. Alsof het volledig bij de industrie zelf ligt. Maar dat is (gelukkig) niet het geval!
Je kunt met elkaar in gesprek blijven over waar je kleding precies vandaan komt (en dan bedoel ik niet in welke winkel je het hebt gekocht, maar wat het productieproces en omstandigheden is geweest). Maar wanneer je het hebt over invloed en betrokkenheid dan is het zinvoller om te kijken wat er op dit moment binnen jouw handbereik ligt. Als we het productieproces even links laten liggen, wat zijn dan de dingen die we allemaal kunnen doen?
Jezelf en je kleren waarderen
Soms wordt denk ik gedacht dat mensen die meer duurzaam willen omgaan met kleding minder waarde hechten aan kleding. Alsof het minder belangrijk voor hen is om er leuk uit te zien. Maar eigenlijk is het precies andersom.
Duurzaam omgaan met kleding en duurzame merken kopen doe je juist wanneer je echt waarde hecht aan kleding. Kleding wordt gezien als mooi, belangrijk en waardevol. Iets om optimaal te gebruiken. Maar je hecht naast leuke kleding ook aan een goede zorg voor de natuur, werkomstandigheden voor je medemens en eerlijke handel.
Tijdens het opruimen van mijn kledingkast en toen Remco bezig was met project 333, werden wij ons bewuster van onze kleding. Ergens hebben we het nooit zo belangrijk gevonden wat we kochten of droegen. Tegelijk vonden we het wel lastig om items weg te doen. We waren blijkbaar gehecht geraakt aan kleding en vinden het ook fijn om veel keuze te hebben. Er leuk uitzien en bij de mode blijven speelt ook mee.
Daar is ook niets mis mee. Kleding mag ook echt belangrijk voor je zijn. We dragen het allemaal elke dag! En het is voor een deel een uiting van je persoonlijkheid. Prima om daar aandacht, tijd en geld aan te besteden.
Hou van je kleren!
Hou dus van je kleren. Precies wat Milieucentraal ook zegt: Love your Clothes. Hier vind je veel informatie en handige tips voor wat jij kunt doen met de kleren die je al in huis hebt. Want daar begint het nu mee! Weet jij wat voor relatie je hebt met kleding en welke waarde je eraan hecht? Dit is namelijk bepalend voor hoe je ermee omgaat.
Gemiddeld koopt een Nederlander elk jaar ongeveer 46 nieuwe kledingstukken, schoenen en accessoires. En gooien we circa 40 stuks weg. Een gemiddelde kledingkast telt 173 items waarvan er circa 50 nauwelijks of niet gedragen worden. Wereldwijd kopen we maar liefst 4x zoveel kleding als 20 jaar geleden.
BrandMission-werkboek
Zelf op ontdekkingstocht gaan
Er is nog zoveel meer te ontdekken en schrijven over duurzame kleding. Bijvoorbeeld wat je eigenlijk doet wanneer je met jouw geld een grote keten of juist kleine lokale winkel support. Of over de wegwerpcultuur van de fast fashion kalender. Of merken, greenwashing, de hoeveelheid kleding die jaarlijks wordt verbrand etc. etc. Maar, dat bewaren we voor een andere keer!
Voor nu hoop ik dat er ergens een aanknopingspunt voor jou is om zelf mee bezig te gaan. Dit kan gaan om bewustwording (kijk anders The True Cost eens) of kennisvergaring. Of aan de slag gaan met kleine stappen, die je kunt toepassen ongeacht wat voor kleren er op dit moment in jouw kast hangen.
Zorg goed voor je kleren
De kledingindustrie voelt nog steeds complex en omvangrijk, maar wat kun jij doen achter jouw voordeur? Wat kun je nu al gaan doen, zonder grootse veranderingen toe te passen, om duurzamer met je kleding om te gaan? Denk aan:
- Je kleren minder wassen door ze voor je raam uit te hangen of in de douche. Hierdoor stoom je je kleding als het ware.
- Kleren een nachtje buiten hangen, doet het bij ons ook erg goed.
- Was op een lagere temperatuur. Hierdoor gaan je kleren veel langer mee.
- Heel erg basic maar wel relevant: was je kleren binnenstebuiten, doe alle ritsen e.d. dicht.
- Lees altijd het wasvoorschrift en sla deze niet in de wind.
Hoeveel kleding er, door niet eerst even het etiket te lezen, al na één keer wassen ‘weggegooid’ kan worden, is erg jammer!
- Gebruik niet teveel wasmiddel en bij voorkeur een plantaardige variant.
- Week je kleren in azijn, zout of een kopje melk. Het schijnt goed te werken tegen vlekken en geurtjes, al hebben wij het zelf nog niet geprobeerd.
- Zoek je kledingkast eens goed uit. Doe weg wat je gewoon niet draagt en kom erachter van welke kleren je juist nog veel plezier kunt hebben.
- Houdt het overzicht op je kleding zodat je beter weet wanneer je wat nieuws nodig hebt en wat dit dan moet zijn.
- Is iets kapot? Kijk eerst of het te repareren valt.
Je kunt hierbij tips gebruiken van Marie Kondo (Opgeruimd!) of bijvoorbeeld project 333 van Courtney Carver toepassen.
- Wanneer je kleding weg doet, doe dit dan naar een goed doel, een tweedehands winkel zoals Appel&Ei of de kringloop. Maak er iemand anders blij mee of gooi het anders in de textielcontainer.
Als je hier al fijn mee bezig bent, dan is de eerstvolgende stap om bewuster te gaan kopen. En dat begint met… minder! Koop de komende tijd gewoon eens niets of veel minder kleding dan je normaal zou doen. Kijk hoe lang je je kunt redden met wat je al hebt en waardeer je kleding.
