Het schrijven van de blogpost voor deze week voelt anders dan normaal. Ik denk ook wel logisch, nu het leven voor de meesten van ons er even heel anders uitziet. De gebeurtenissen (een pandemie) hebben wereldwijd een grote impact, ook op jouw en mijn alledaagse leven.
Normaal gesproken schrijven we over minderen in een tijd van overvloed, maar hoe doe je dat in een tijd van minder? Hoe gepast is het om in zo’n tijd te schrijven over bewust minderen, in een wereld van normaal gesproken zoveel overvloed en keuzevrijheid? Die overvloed en continue drang naar meer, dat is toch haast niet meer aan de orde op dit moment?
Hoe kun je schrijven over minder werken en sabbaticals, nu het werkzame leven er voor velen ineens heel anders uitziet of zelfs stil ligt? Of schrijven over stress, die bepaalde alledaagse keuzes met zich meebrengen, terwijl er nu ineens een maatschappelijke stress is? Stress over gezondheid, mensenlevens en onze dierbaren. Of schrijven over keuzevrijheid, terwijl de opties met alle (terechte) maatregelen wel beperkt zijn geworden?
De wereld lijkt stil te staan
De wereld staat voor een deel stil. Straten zijn leeg, veel winkels zijn dicht, bibliotheken en scholen zijn gesloten. Mensen werken thuis en agenda’s zijn schoongeveegd. Verjaardagen, bijeenkomsten en evenementen zijn geschrapt.
De stress en hectiek van onze maatschappij, en 24 uurseconomie is abrupt onderbroken. Alsof er iemand aan de noodrem van een op hol geslagen trein trok en we gedwongen stil worden gezet om ons te richten op de basis van het leven. [1]
Onrust in een stille wereld
Maar waarom voel ik dan onrust – me enigszins opgejut? Alsof die trein helemaal niet stil staat, maar op een ander spoor gewoon verder gaat. Dat is toch bijzonder in een tijd waarin veel niet meer kan?
Natuurlijk is er een vorm van onrust over wat er gebeurt in de wereld en over zorgen voor mijn medemens. De impact is enorm en dat doet veel met mij (en met Remco). Tegelijkertijd ontdekte ik gaandeweg afgelopen week dat er meer speelde. Toen de overheid diverse maatregelen trof waarbij de kernboodschap is: ‘blijf thuis’, stond onze wereld misschien een fractie van een seconde stil, maar kwam daarna snel weer op gang.
Alles van buiten naar binnen
In deze tijd van beperkte vrijheid buiten de deur, lijkt het wel alsof de druk achter de voordeur ineens toeneemt. Hoe minder dingen we buitenshuis kunnen doen, hoe meer we binnenhuis moeten doen. Althans, zo lijkt het.
Alle aanbieders van kleding, eten, muziek, onderwijs, sport of wat dan ook, bedenken manieren om dit vanuit huis te doen. Ons werk wordt anders ingericht en “huppakee, we kunnen weer.”
We worden massaal aangemoedigd om de tijd thuis zo efficiënt mogelijk te besteden. Want nu heb je de tijd en waarom zou je deze niet maximaal benutten? [2]
Nu je toch thuis bent..
Waar we eerder zelf activiteiten opzochten, komen deze ons nu allemaal tegemoet. In alle e-mails, nieuwsbrieven en social media berichten van de afgelopen week wordt me verteld wat ik nu allemaal vanuit huis kan doen.
Onze agenda’s zijn absoluut leger nu er van alles geannuleerd is. Maar het lijkt alsof we – naast het alledaagse leven, werken en onderwijs aan eigen kinderen – de overgebleven tijd en de weekenden volledig moeten opvullen met:
Challenges (op welk vlak dan ook), wandelen, yoga- en sportlessen, e-learnings, webinars en podcast, koken, bakken en allerlei maaltijden bestellen, lezen en online boeken clubjes, puzzelen, allerlei creatieve dingen doen zoals kleuren, breien of haken, klussen, vrijwilligerswerk, boodschappen doen voor anderen, continu het nieuws en allerlei sociale acties, events & live vlogs op insta volgen, online shoppen, iedereen bellen, appen en kaarten sturen, allerlei series kijken, je tuin opknappen en uren doorbrengen op Social media. Om vervolgens alles wat we gedaan hebben te liken en te delen met alle nieuwe hashtags die hierbij zijn ontstaan.
Omdat het kan? Omdat het misschien wat verlichting en positiviteit geeft? Of om de mogelijke verveling voor te zijn?
Nieuwe stroom in de maatschappij
Er zijn goede redenen te bedenken waarom het geweldig is dat bovenstaande spontaan ontstaat en mogelijk is. Dat aanbieders van producten en diensten ons thuis op allerlei manieren willen faciliteren. Dat we in niets tekort hoeven te komen. En tegelijk voelt het alsof er, door de verbondenheid met elkaar en de betrokkenheid met het wel en wee van het land, ook een soort van we-gaan-alles-oplossen en we-moeten-overal-aan-mee-doen ontstaat.
Maar schieten we met elkaar niet in een enorme doe-modus – zonder ECHT stil te staan? Heb ik hier wel energie voor? En is dit hoe ik mijn leven nu wil en kan inrichten? Kan ik hierdoor wel ervaren wat de impact is van deze tijd, wat mijn eigen behoefte is, of ga ik dan gewoon mee in de ‘nieuwe stroom van de maatschappij’?
Persoonlijke uitdagingen
Ieder mens moet het op enig moment met zichzelf zien uit te houden.
Mirjam van der Vegt- Koester je hart
Deze tijd brengt voor iedereen uitdagingen met zich mee. Of dit nu de bijzondere combinatie van werk en gezin is, of een toenemende druk op het werk, of omdat je een eigen onderneming hebt en het financieel nu slecht gaat. Of omdat je je alleen voelt, verveelt, verdrietig en misschien angstig.
We gaan hier allemaal anders mee om. Maar is het dan nodig om de zogenoemde gaten die er zijn gevallen in onze agenda’s, gelijk op te vullen met wat anders?
Verbinding en ruimte
Als je niet terug kunt moet je alleen denken aan de beste manier om vooruit te komen.
Paulo Coelho – de Alchemist
Begrijp me niet verkeerd. Ik ben echt positief en zelfs verwonderd over de verbinding die men zoekt. De creatieve oplossingen, nieuwe mogelijkheden, de liefdevolle uitingen en het medeleven in het land. Dit geeft kracht, moed en hoop in een tijd waarin we dat hard nodig hebben.
Ik hoop alleen dat iedereen ook ruimte geeft aan zichzelf en aan de ander om te ervaren wat er daadwerkelijk in de wereld gebeurt. Om soms gewoon even stil te staan. Om ongemak, op welk terrein dan ook, toe te laten en te verdragen. Om verliezen te kunnen en mogen incasseren. Ook dit (ongeluk) hoort bij het leven. Niet alles is op te lossen.
Je kunt alles willen relativeren omdat in relatie tot de gezondheidsimpact en het overlijden van duizenden mensen jouw situatie ondergeschikt lijkt. Maar tegelijkertijd brengt deze crisis ook voor jou gevolgen met zich mee. En dat kan ook echt even flink balen zijn!
Er is geen één beste manier of een handboek om met een situatie als deze om te gaan. We doen allemaal ons best, maar ook een tijdje niets doen kan daar bij horen. We hoeven niet in alles te streven naar meer en beter. Normaal niet, maar ook in een tijd als deze niet.
Ook nu heb je keuzes
Zelfs nu, in een tijd van kaders en minder externe vrijheid, is het nodig om, in het aanbod van nieuws, informatie en online activiteiten, te kiezen voor minder. Ook nu mag je kiezen wat je wel en niet doet en wat je wel en niet binnen laat in je hoofd, hart, en in je huis. [3]
Als er leegte ontstaat (in je hoofd of in je agenda), hoeft dit niet altijd opgevuld te worden met iets anders. Minder is soms de harde realiteit en soms is minder ook gewoon goed.
Het is mooi om in deze periode aandacht te geven aan iets of iemand, om te willen groeien, te werken aan je ontwikkeling en dergelijke. Maar deze groei hoeft niet in ALLES te zitten en zit niet per se in wat je thuis aan productieve dingen doet.
Het gaat er om wat er leeft in ons binnenste. Om wat deze periode betekent voor onze kernwaarden, onze overtuigingen en ons hart. Op basis daarvan kan je kijken wat je doet en hoe je je dagen en weken inricht. Misschien met een heel aantal van de leuke activiteiten zoals hierboven beschreven, maar misschien ook wel met iets heel anders.
Wat hij ook doet, ieder mens speelt altijd de hoofdrol in de geschiedenis van de wereld. En meestal weet hij dit niet.
Paulo Coelho – de Alchemist
Zoeken naar houvast
Ook wij zijn zoekende in deze tijden. De ene dag gaat alles bij ons gewoon z’n gangetje, de andere dag worden we overspoeld met nieuwsberichten waar je stil en verdrietig van wordt. Soms gaan we nuchter om met de wijzigingen in onze plannen voor de komende maanden en voelen we een innerlijke kalmte en andere keren merken we dat het moeite kost een bepaalde positieve moed te houden.
We proberen daarom voor onszelf vast te houden aan een paar principes die ons houvast geven. En zoals misschien wel duidelijk geworden is willen wij je niet ook nog iets opdringen wat je zou moeten doen in deze tijden. Ik hoop dat je zelf de mogelijkheden hebt om even stil te staan bij waar echt jouw behoeftes liggen en daarop keuzes te gaan maken. Maar misschien dat iets van onderstaande jou hierbij wel kan helpen:
Principes ter inspiratie
1. Seneca (verbannen naar Corsica) zei: “Where you arrive does not matter so much as what sort of person you are when you arrive there.” Je neemt jezelf mee, ook nu je thuis bent, dus bouw een sterke innerlijke burcht.
2. Zorg voor een vast ritme. Het helpt je om met energie de goede dingen te blijven doen. Hoe weinig gewoontes er ook over blijven, je kunt altijd nieuwe gewoontes bedenken en beslissingsvermoeidheid voorkomen. Dat zit in kleine dingen zoals: voordat je begint met werken een stukje lopen en je laptop opbergen aan het einde van de werkdag.
3. Probeer de ongemakkelijk stiltes te omarmen. Hoor hoe de vogels fluiten zonder het geraas van verkeer op de achtergrond. Hoe de bladeren ritselen zonder het gedender van een trein over het spoor. Sta stil bij de rust en ruimte.
4. Het is de richtlijn van de online encyclopedie Wikipedia: “Do not remove a fence until you know why it was put up in the first place.” Vertrouw op de (wereld)leiders en zorg dat je te weten komt waarom een hek geplaatst is. Voorkom het verspreiden van geruchten en onderga in vrede de restricties.
5. Blijf in verbinding. On- en offline. Geef en ontvang, houd elkaar (op andere manieren) vast en wees een luisterend oor en deel met anderen wat je bezig houdt. We zijn gemaakt voor relaties en deze verbondenheid zorgt voor betekenis, juist in deze tijden.
6. Dit is misschien wel het allerbeste moment in je leven om een dankbaarheidsdagboek bij te houden. Met alle openbare vrijheidsbeperkingen is het belangrijk om datgene te benoemen waar je dankbaar voor bent. Zoek het kleine geluk en sta stil bij wat er overblijft en hoeveel vrijheid daar in (kan) zitten.
Het hebben van gewoon geluk is altijd een zegen.
Anne Marije Baars – Wat ik houden wil
Voetnoten
[1] Ik heb het natuurlijk niet over de mensen met een vitaal beroep (of niet-vitaal beroep) die juist nu extra uren, tijd en energie inzetten om te zorgen voor mensen en zieken of om de maatschappij in welke vorm dan ook draaiende te houden.
[2] Remco en ik zijn ons er allebei bewust van dat het goed is om positief te zijn, de schouders eronder te zetten en er het beste van te maken. Maar dat is wat ons betreft iets anders dan altijd maar het maximale uit elke situatie te halen en te zoeken naar ‘meer’.
[3] Ik ben mij er bewust van dat je dit artikel op verschillende manieren kunt ontvangen. Afhankelijk van jouw persoonlijke beleving, betrokkenheid en rol in deze tijd van het virus. Ook kan het zijn dat de situatie zich dusdanig ontwikkelt dat wat hier staat geschreven niet (meer) passend is. We begrijpen dat het ook een emotionele tijd is. Het is nooit de bedoeling om iemand op welke manier dan ook te kwetsen. Hooguit te inspireren of tot denken te zetten. Mocht je hier toch iets over kwijt willen, bericht ons dan even.
