Goede redenen om te ontspullen

Goede redenen om te ontspullen

Vele eeuwen geleden leefden er jager-verzamelaars. Hun uitrusting was – net zoals die van onze huidige backpacker – beperkt tot wat ze met zich mee konden dragen. Met een paar gereedschappen, wat huiden en enkele wapens trokken ze van plek naar plek op zoek naar voedsel om te overleven. 

Ook vandaag de dag wordt er nog veel gejaagd en verzameld. Niet op voedsel, maar wel op spullen. En anders dan de jager-verzamelaar van vroeger dragen we nu meer, veel meer, dan we met ons mee kunnen nemen. De consumptiemaatschappij maakt van ons allemaal een jager-verzamelaar, die zoekt naar de nieuwste items, laatste koopjes en een leven lang spullen om zich heen verzamelt.

Enige tijd geleden is een meer omgekeerde beweging op gang gekomen. Naar een meer minimalistische levensstijl. Steeds meer mensen ontdekken dat je geen spullen nodig hebt om gelukkig en tevreden te zijn. Evelien schreef daarover in haar artikel over minimalisme:

Mensen ervaren meer tijd, energie, houden meer geld over, hebben meer vrijheid en onafhankelijkheid. De dingen die men koopt zijn kwalitatief beter en wat men doet is duurzamer. De keuze voor een beperkt aanbod aan kleding, producten en voedsel, maar ook vakanties en tijdbesteding, leidt tot minder afleiding, minder stress en meer tevredenheid.

Laten we eens inzoomen op deze redenen en kijken hoe spullen, en het minderen hierin, hier mee te maken heeft.

1. Je hebt meer overzicht

Ben je weleens je sleutels vergeten op een cruciaal moment? Dat je haast hebt, de deur uitloopt en er dan achterkomt dat je geen sleutels op zak hebt.

Heb je weleens aan de kassa gestaan en spontaan een pak AA batterijen gekocht omdat je dacht deze nodig te hebben, om er vervolgens thuis achter te komen dat je nog een groot ongeopend pak had liggen?

Of heb je jezelf eindelijk in beweging gekregen om de administratie te doen, om er dan meteen achter te komen dat de helft van de papieren ontbreekt. Ze zijn vast ergens, maar waar heb je het ook al weer gelaten?

Kleine, maar wel dagelijkse, ergernissen

Deze op zichzelf kleine situaties kunnen ongemerkt dagelijks een bron van onrust of stress zijn. Ze kunnen ervoor zorgen dat we te laat op ons werk komen of op gaan zien tegen taken die we normaal gesproken snel en eenvoudig uitvoeren. Het komt iedere dag terug of, doordat we het iedere dag uitstellen, wordt het uiteindelijk een grote taak.

Deze kleine ergernissen heb je echter wel in de hand en kunnen zelfs teruggebracht worden tot een minimum als je gaat ontspullen en daardoor meer overzicht schept. Ik geef je wat voorbeelden:

  • Zo vind je in een legere besteklade snel de staafmixer en pollepel voor de maaltijd die je gaat maken en de kaasschaaf wanneer je trek hebt in een broodje kaas.
  • Zo vind je in een boekenkast met weinig boeken snel de boeken die je nog wilt lezen, zonder dat je door dubbele rijen boeken hoeft te werken. 
  • En als je tafel niet meer vol ligt met spullen, een telefoon, laptop, papieren en tijdschriften , vind je snel je sleutels en kun je meteen vertrekken.

2. Je vind meer rust

Alles wat we in huis hebben vraagt een vorm van aandacht. Onze zintuigen worden continue geprikkeld en het is de taak van onze hersenen om deze prikkels te verwerken. Om te beslissen wat relevant is en te verwerpen wat niet relevant is. Dit hebben we natuurlijk niet door, maar kost ons onbewust alertheid en energie! En onze hersenen draaien al meer dan genoeg overuren op een dag.

Elk voorwerp werkt als een anker, dat je aandacht een klein beetje vasthoudt. Hoe meer spullen je om je heen verzamelt, hoe meer je aandacht verdeeld is. En hoe meer ruis er in je leven is, hoe moeilijker het wordt om echte rust te ervaren.

Negatieve ruimte

In een opgeruimd huis ontstaat die ruimte bijna vanzelf. Dineren aan een lege tafel geeft rust voor een goed gesprek in plaats van afleiding naar de folders, to do lijsten of andere spullen. Een nette woonkamer helpt je om te ontspannen en een lege schuur zorgt ervoor dat je altijd de gereedschappen kan vinden die je nodig hebt.

Fotografen noemen dit ook wel ‘negatieve ruimte’. Dat is de ruimte om het onderwerp heen, waar bijna niets te zien is. Dit zou je loze ruimte kunnen noemen, maar het focust de aandacht juist op dat wat er echt toe doet.

Ontspullen is negatieve ruimte creëren. Doordat er minder voorwerpen zijn die aandacht vragen ontstaat er meer ruimte om te focussen op hetgeen je op dat moment echt wilt doen, horen of zien. Ook geeft ruimte stilte en rust. Een oase – zodat we minder stress ervaren.

Ontspullen gaat verder dan opruimen

Maar ontspullen gaat wel verder dan het hebben van een opgeruimd huis. Opruimen betekent alles wat je hebt verdelen en verschuiven over verschillende plekken. Ontspullen betekent dingen echt wegdoen zodat je de plekken die je hebt alleen vult met de dingen die je echt wilt hebben en houden.

Zo heb ik zelf ervaren dat een legere boekenkast ervoor zorgt dat ik meer lees. Nu ik niet meer ALLE boeken hoef te lezen valt er een last van mijn schouders. Het leek haast een never ending to do list te zijn geworden, mijn eigen boeken kast, met oude, gekregen of gewoon minder interessante boeken. En omdat na het ontspullen alleen de beste boeken zijn overgebleven, is lezen nu altijd een feestje.

3. Je bespaart (flink) geld

Je hebt vast weleens gehoord van het spreekwoord geld moet rollen. Het wil zoveel zeggen als geld is ervoor om uitgegeven te worden.

Maar waaraan dan?

Ik heb in mijn leven deze zin vaak als excuus gebruikt om iets te kopen wat ik niet per se nodig had, maar wel heel graag – op dat moment – wilde hebben. Dingen die vaak waardeloos bleken, vlak nadat ik ze gekocht had. Zoals een derde set met fietslampjes (altijd binnen een week stuk), een hip t-shirt (dat ik vervolgens niet droeg) en tientallen gadgets die een groot probleem in mijn leven zouden moeten oplossen (een aansteker om mijn slot ijsvrij te maken of een multitool om altijd ‘iets’ te kunnen losschroeven mocht het nodig zijn).

Geld voor je laten werken

De uitspraak: “je moet je geld voor je laten werken” vind ik dan persoonlijk beter.

Minder overtollige of niet echt belangrijke spullen kopen betekent namelijk dat we geld overhouden. Geld voor essentiële producten, voorwerpen die ons comfort geven en dingen die we prachtig vinden en echt graag willen en gaan gebruiken. En die zijn altijd de moeite en het geld waard.

Minder spullen uitgeven betekent ook dat we kunnen werken aan financiële onafhankelijkheid en minder werken. Die luttele vijf euro die je spontaan uitgeeft aan prullaria is op je spaarrekening over 20 jaar een week eten waard en op een beleggingsrekening misschien nog wel meer.

Met ontspullen ontstaat dus niet alleen fysieke ruimte in je huis, maar ook financiële ruimte (bijvoorbeeld om duurzamere spullen te kopen of een sabbatical te nemen) en te genieten van dat wat er echt toe doet.

4. Je verandert je impact

Ieder voorwerp heeft een begin en een einde. Om een product te maken is veel energie en materiaal nodig. Niet alleen voor het productieproces, maar ook voor het winnen van grondstoffen, de transport en verkoop van de goederen.

Onze ecologische voetafdruk (4.7 hectare per persoon) is twee keer zo groot als onze biocapaciteit (2.2 hectare per persoon)[1]. Dat betekent dat we gebieden in andere landen als het ware nodig hebben om onze hoge levensstandaard te behouden.

Dat betekent wat mij betreft niet dat je geen spullen mag kopen of gebruiken. Maar wel dat we overwogen keuzes zouden moeten maken en beseffen dat wat wij in huis halen impact heeft. Door te ontspullen draag je bij aan minder vervuiling (plastic verpakkingen) en minder uitstoot (productie en transport). We kunnen invloed uitoefenen, ook als onze keuzes niet perfect zijn.

The Earth provides enough to satisfy every man’s need but not for every man’s greed.

Gandhi

Wat is jouw motief om te ontspullen?

Heb je wel eens afscheid genomen van een deel van je spullen? Wat was jouw motief om te ontspullen?

Ik hoop dat je jouw unieke motivatie vind om deze wereld een stukje mooier te maken. Of je dat nu doet voor de rust, het overzicht, het geld, duurzaamheid of om heel andere redenen.

Je hoeft het niet met de genoemde redenen eens te zijn. Je hoeft niet eens alles te doen. Maar ik kan je beloven dat je verschil gaat merken wanneer je met ontspullen aan de slag gaat.

Zowel de wereld in het groot, maar ook jouw wereld in het klein, profiteert van minder spullen.

Ohw, en mocht je door dit artikel zin hebben gekregen om met ontspullen bezig te gaan, hier zijn vind je een lijst met opruimchallenges voor minder spullen en meer rust in je leven.

Try and leave this world a little better than you found it

Robert Stephenson Smyth Baden-Powell

Voetnoten:
[1] De ecologische voetafdruk van Europese landen volgens het Europees Milieuagentschap

Wil jij ook meer van minder?

Schrijf je in voor onze maandelijkse nieuwsbrief

We delen je e-mailadres niet met anderen