Twee maanden geleden liep ik met een vriendin in het bos. We maakten een lange wandeling om bij te praten en op een gegeven moment vertelde mijn vriendin dat het nu wel anders rijden wordt met 100 km per uur. Mijn reactie was: O ja, is dat nu zo? Ze keek mij even verwonderd aan dat ik deze wijziging, die volgens mij die week was ingegaan, had gemist. Het was continu in het nieuws geweest en ik wist het niet. ‘Ja, ik leef soms wat onder een steen’ zei ik, waar we samen om moesten lachen.
Een lange tijd dacht ik dat het kijken van het acht uur journaal, luisteren naar het nieuws op de radio en het hebben van een abonnement op de krant mij een goed geïnformeerde en betrokken burger zou maken. Dat wanneer ik dagelijks het nieuws tot mij zou nemen, ik goed zou weten wat er allemaal speelt in de wereld en ik met die kennis dan ook wat aan deze wereld kan bijdragen.
Maar twee jaar geleden heb ik alle nieuws-apps van mijn telefoon gegooid. Nieuwsitems kwam vooral via de apps van NOS, NU.nl en social media binnen. Maar tijdens mijn sabbatical koos ik ervoor om daar echt in te minderen.
Waarom deed ik dat? En wat heeft dit mij gebracht?
Het nieuws bijhouden is niet te doen!
Heb je het wel eens geprobeerd? Al het nieuws bijhouden? Via alle kanalen die er zijn (tv, social media, radio, kranten, tijdschriften, etc.). Niet te doen gewoon! Zelfs als je vrij bent lukt dat niet. Op het moment dat je bij bent met het nieuws, is hetgeen je gelezen of gehoord hebt alweer oud nieuws. Er ontstaat diezelfde dag namelijk weer ‘nieuw’ nieuws. Het is dus onmogelijk om alles bij te houden.
Daarnaast is nieuws minder relevant dan we denken.
Nieuws gaat bijna altijd om de uitzonderingen, over wat NU relevant, urgent, interessant of een hot item is, maar morgen misschien niet meer.
Nieuws trekt tijdelijk onze aandacht, maar zegt lang niet altijd wat over de lange termijn. Ook gaan de uitzonderingen vaak over negatieve gebeurtenissen. Niet over hetgeen wat normaal of goed gaat.
Het nieuws blijft een gekleurde weergave van allerlei feiten of situaties. Ondanks dat we misschien denken dat wat op het nieuws komt of in de krant staat heel feitelijk, betrouwbaar en objectief is, is dat echt niet altijd het geval.
Waarom ik geen nieuws meer kijk
Of het nu om alledaagse of wereldwijde nieuwsberichten gaat: de informatie die we onder ogen krijgen is vaak te veel, meestal niet relevant, gekleurd en gaat over uitzonderingen. Het is sowieso selectief en onvolledig voor een compleet plaatje. En zelfs al zou het nieuws dat wel zijn, het blijft subjectief doordat wij het, als ontvangers, niet objectief kunt waarnemen.
Bovenstaande zijn voor mij redenen geweest om anders tegen het nieuws aan te kijken. Ik besefte dat het nieuws bijhouden en het journaal kijken niet DE (of enige) manier zijn om te weten wat er in het leven speelt én om een betrokken burger te zijn.
Ik kwam er daarnaast in de praktijk achter dat ik simpelweg niet genoeg tijd, energie, interesse, ruimte of behoefte had om al het nieuws bij te houden. Het geeft zelfs een bepaalde vorm van stress om alles maar te willen horen, lezen en weten. En wat verandert er aan het nieuwsfeit als ik het weet?
Dus in plaats van meer nieuws te kijken (of lezen), werd het minder en minder. En dat leverde mij zelfs wat op!
Wat heeft minder nieuws mij gebracht?
Meer focus en aandacht
In plaats van eindeloos door nieuwsitems te scrollen en alles hap snap tot mij te nemen of elke dag het journaal te kijken, kies ik nu uit een bredere selectie bronnen mijn nieuws om bij te blijven. Bronnen als boeken, online artikelen en podcasts.
In plaats van allerlei meningen en extra randinformatie tot mij te nemen, geven de diepgaandere bronnen mij meer informatie over het thema zelf. En als ik dan wel eens iets voorbij zie komen qua nieuwsbericht, probeer ik oorspronkelijke teksten of achtergrondartikelen erbij op te zoeken.
Het is duidelijk wat de prijs van informatie is: ze gaat ten koste van de aandacht van de ontvangers. Daarom creëert een overvloed aan informatie aandacht armoede en de noodzaak om je aandacht efficiënt te verdelen, zodat deze niet wordt opgeslokt door een overvloed aan informatiebronnen.
Herbert Simon (uit Een werkweek van 4 uur van Timoty Ferriss)
Door met meer aandacht op zoek te gaan naar informatie over nieuwsitems ervaar ik meer rust en meer inhoudelijke verdieping in bepaalde thema’s. Hierbij probeer ik te kiezen voor kwaliteit van nieuws boven kwantiteit en is het ook accepteren om niet van alles wat te hoeven weten.
Meer in het moment
Ik ben nu meer in het moment doordat ik minder vaak op mijn telefoon kijk. Ik jaag niet meer naar het laatste nieuwtje, maar ben in contact met collega’s, vrienden en familie. En als het dan toch een keer over het nieuws gaat, kan ik open vragen stellen en hoor ik van anderen wat er speelt. Het gesprek gaat dan minder over wat we allemaal hebben gehoord maar meer wat dit bericht betekent in ons dagelijks leven.
Veel van wat er in het nieuws komt, komt op de één of andere manier alsnog bij ons uit. Als voorbeeld het feit dat je nu 100 km per uur mag rijden. Natuurlijk handig om eerder te weten, maar ik had het in het moment zelf vast ook gemerkt op de snelweg aan de borden, de langzamer rijdende auto’s of mogelijk een boete :).
Een breder perspectief
Wanneer je je dagelijks voedt met het nieuws, kan het zijn dat je ervaart dat wat er in het nieuws voorbij komt het enige is wat op dat moment gebeurt in het leven of wat echt relevant is. En wanneer je dit ook nog altijd hoort vanuit dezelfde kanalen krijg je een behoorlijk vertekent beeld.
Mijn perspectief is breder geworden doordat ik mij niet meer laat leiden door wat alleen de NOS uitzendt, maar door meer verschillende bronnen te gebruiken.
Er is zoveel meer relevant in mijn leven of dat van andere mensen, dan wat in het nieuws uitgezonden wordt. Door minder te richten op de uitzonderingen lukt het om breder te kijken naar thema’s die altijd relevant zijn.
Meer positieve emoties
Een die denk ik voor veel mensen herkenbaar is, zijn de negatieve gevoelens die het nieuws kan oproepen. Via het schermpje van de mobiel of de TV komt de ellende zo je huiskamer binnen. Soms spelen er complete psychologische processen mee in de manier waarop nieuws gebracht wordt en door ons ontvangen wordt.
In deze periode van een wereldwijde pandemie is dit ook een veelbesproken onderwerp zoals in dit interview op NPO1 waarin wordt gewaarschuwd voor de impact van het nieuws op ons stressniveau, beeldvorming en gezondheid.
Wil ik dit soort belangrijke gebeurtenissen dan niet weten? Wil ik dan niet meeleven? Natuurlijk wel. Maar daarvoor hoef ik niet alle foto’s te zien, filmpjes van allerlei mensen en journalisten te horen die er uitgebreid over doorpraten.
Geluk wordt voor een groot deel bepaald door je omgeving en de invloed die je hebt op de omgeving. Door de dingen waar ik geen invloed op heb te beperken ben ik positiever geworden en beleef ik meer plezier.
Ik ervaar de afgelopen jaren minder afleiding, minder onrust en minder de collectieve angst, door geen nieuws te kijken.
Maar het is je burgerplicht!
Zoals je ziet heeft het minderen van nieuws me veel positiefs gebracht. Maar het stemmetje knaagde natuurlijk wel: Mis ik geen belangrijke zaken of loop ik achter? Ben ik nu nog wel een maatschappelijk betrokken burger of juist een wereldvreemde holbewoner die geen idee heeft wat er in de wereld speelt?
Ik ben toch wel tot de conclusie gekomen dat het wel of niet volgen van het nieuws niet de voorwaarde is om een betrokken burger te zijn en je te bekommeren om ‘de maatschappij’. Dat zit hem meer in wie ik ben en wat ik doe dan in wat ik allemaal hoor of weet.
Is het nieuws dan helemaal niet relevant? Dat wil ik niet zeggen. Want wat je hoort en weet kan je natuurlijk ook goed toepassen of helpen in het maken van keuzes. Maar het is goed om de waarde die we ‘aan het nieuws’ toekennen, soms wat bij te schaven en te beseffen dat het ook in veel opzichten niet brengt wat we echt nodig hebben.
Maar mis ik nu geen dingen? Jawel. Natuurlijk wel! Maar geloof me, dat geldt voor iedereen.
Al het nieuws weten verandert niets aan het nieuws zelf
Of je nu wel of niet het nieuws kijkt of leest, we missen allemaal informatie over wat er speelt in de wereld. Heel veel informatie over mensen, de natuur of ontwikkelingen haalt het nieuws niet. Omdat het al normaal is of niet noemenswaardig of omdat er niet genoeg tijd beschikbaar is om alles in het nieuws weer te geven.
Alles weten is niet mogelijk, maar het zal ons ook zeker niet gelukkiger maken. Waarom willen we toch zo graag alles weten? Om erover mee te kunnen praten of omdat we het ook echt nodig hebben in ons leven? Dat we het nieuws horen, verandert meestal niets aan de situatie of gebeurtenis waar dat nieuwsbericht over gaat.
Ik stel voor dat je vanaf dit moment het griezelige vermogen gaat ontwikkelen om selectief onwetend te worden. Onwetendheid is niet alleen puur genot, het is ook praktisch. Het is absoluut noodzakelijk dat je leert alle informatie en onderbrekingen die irrelevant, onbelangrijk of onbruikbaar zijn te negeren of door te verwijzen. Meestal behoort informatie tot alle drie deze categorieën. ….. De meeste informatie is tijdverslindend, negatief, irrelevant voor je doelstellingen en valt buiten je invloedssfeer.
Timoty Ferriss – Een werkweek van 4 uur
Kiezen wanneer wel en niet
Ik heb het hierboven natuurlijk vrij zwart wit geschetst. Uiteindelijk gaat het ook hierin om het maken van keuzes. Wat kijk je wel en wat niet. Wat lees je wel en wat lees je niet. Een ongelimiteerde stroom aan nieuws is, denk ik, voor niemand handig om te volgen. Het is qua tijd al niet haalbaar maar geeft daarnaast vaak stress gevoelens en een boel onrust in het leven.
Bedenk voor jezelf allereerst waarom je per se (al het) nieuws wilt volgen. Wat brengt het jou en waar zet je het voor in? En wat kost het je misschien ook? Stel dat je het een tijdje niet zou doen (een nieuwsdieet is een serieus ding;)) wat zou dat met je doen?
Ook ik maak keuzes. Het is echt niet zo dat ik met oogkleppen op door het leven ga en al het nieuws volledig vermijd.
Tot slot een aantal voorbeelden van keuzes die ik hierin maak:
- De NOS app heb ik 2 maanden terug alsnog geïnstalleerd. Door de uitzonderlijke omstandigheden van deze tijd heb ik besloten de app te gebruiken zodat ik de belangrijkste conferenties kan kijken en berichten kan opzoeken. Ik kies er wel voor om gemiddeld 1 keer per week de app te openen.
- Van sommige bronnen of personen meld ik mij aan voor de nieuwsbrief of hun blog. Met name werkgerelateerd maar ook privé (als een onderwerp of thema voor mij belangrijk is). Dan blijf ik via de nieuwsbrieven goed op de hoogte van actualiteiten maar is het wat beter te filteren.
- In gesprek met mijn omgeving. Wanneer je contact hebt met vrienden, familie en collega’s is het bijna onmogelijk om wereldschokkende of belangrijke nieuwsberichten niet mee te krijgen.
- Ik ben gematigd actief op social media en wanneer ik hier relevante nieuwsberichten voorbij zie komen kies ik er soms voor verder door te lezen over een specifiek onderwerp.
- Ik lees graag artikelen en boeken en sommige schrijvers zijn goed in staat actualiteiten helder te bundelen en weer te geven. Een voorbeeld is de Correspondent. Na een aantal boeken te hebben gelezen, keek ik op hun website en kon mij heel goed vinden in deze manier van journalistiek die een mooie afsluiter vormt van deze nieuwsflash!:
Nieuws gaat meestal over wat er vandaag gebeurt, maar zelden over wat er elke dag gebeurt. Het richt zich op de uitzonderingen, waardoor de regel buiten beschouwing blijft. De Correspondent heeft een andere opvatting van nieuws: wij kijken niet naar het sensationele, maar naar het fundamentele. Onze correspondenten laten zich niet leiden door de waan van de dag, maar richten hun aandacht op structurele ontwikkelingen in onze samenleving en in de wereld. Anders gezegd: wij vertellen je niet over het weer, maar over het klimaat – en hopen je zo dieper inzicht te geven in hoe de wereld werkt.
De Correspondent – Manifest
