We willen allemaal gelukkig zijn. Maar ondanks dat veel mensen daar naar streven, is het helemaal niet eenvoudig om te ontdekken wat ons gelukkig maakt. Geluk betekent voor iedereen iets anders en hoe meer we ons geluk willen beïnvloeden, hoe minder geluk we ervaren (dit wordt ook wel de happiness paradox genoemd).
Misschien is het tijd voor een andere strategie. Wat ons ongelukkig maakt is namelijk veel algemener en geldt misschien wel voor iedereen. Dus waarom zouden we er niet eens op die manier naar kijken?
Het doel omdraaien door mentaal contrasteren
Nu denk je misschien: “Ik wil toch niet minder gelukkig zijn maar juist meer? Waarom zou ik willen weten wat me ongelukkig maakt?”
De Amerikaanse investeerder Charlie Munger maakte ooit de gevatte opmerking “het enige wat ik wil weten is waar ik kom te overlijden, zodat ik daar nooit heen zal gaan.”
Wat Munger hiermee wil zeggen is dat het soms makkelijker is om te weten wat we niet moeten doen, dan te weten wat we wel moeten doen.
Deze techniek wordt inverteren, problem reversal of mentaal contrasteren genoemd.
Door te onderzoeken wat we niet willen komen we misschien tot de ontdekking wat we wel willen. Dus door te weten wat ons ongelukkig maakt, kunnen we misschien ontdekken wat ons gelukkig maakt.
Dat lijkt misschien negatief en de zoektocht is misschien wat raar, maar het kan ons juist helpen om een ander inzicht te krijgen. Dus ben je klaar voor een ironische zoektocht? Ontdek dan samen met mij hoe je ongelukkig wordt door middel van deze 9 tips! [1]
Tip 1: Blijf de hele dag binnen
Hoe word je ongelukkig? Een eerste stap is om zoveel mogelijk binnen te blijven. Bij voorkeur in dezelfde kleine ruimte en met de gordijnen dicht, zodat er geen natuurlijk licht binnenkomt.
Waarom?
Zoals de outdoorketen Bever zegt: niemand is een binnenmens. We zijn gemaakt om buiten te zijn. Zo komen we aan onze dagelijkse beweging en aan vitamine D. De open ruimte werkt inspirerend, geeft ons letterlijk meer ruimte en verlaagt stress.
Door in dezelfde ruimte te blijven beperken we onze lichaamsbeweging – een belangrijke factor in ons geestelijk welzijn – en minimaliseren we sociale contacten. Bovendien missen we veel van de signalen die we nodig hebben om onze gewoontes aan te sturen. Zoals eten, drinken en slapen.
Maar binnen blijven is nog maar het begin.
Tip 2: Knoei met je slaappatroon
Een tweede stap die we kunnen zetten om ons ongeluk te vergroten is knoeien met ons slaappatroon. Ga laat naar bed en dan weer vroeg, slaap uit, of tussen de middag. Slaap heel kort. Of heel lang. Maar vooral nooit hetzelfde.
Slaap is een eerste levensbehoefte en een goede nachtrust helpt ons brein fris en gezond te houden.
Door slecht te slapen is het cognitieve gedeelte van ons brein minder belastbaar. We worden gevoeliger voor stemmingswisselingen en we zijn minder goed in het nemen van beslissingen.
Uit onderzoek blijkt dat onze hersenen tot wel 30 procent van de totale energievoorraad vragen. Energie die normaalgesproken wordt aangevuld door voldoende te slapen (zo’n 7 tot 9 uur per nacht – dit verschilt per persoon). Met een slecht slaappatroon komen we niet aan voldoende energie, waardoor het moeilijker wordt om dingen te doen die ons gelukkig maken. En dat vergroot ons ongeluksgevoel.
Tip 3: Beweeg vooral niet
Een derde factor die ons helpt om ongelukkig te worden is stilzitten.
Door te bewegen komen er belangrijke hormonen vrij: endorfine, serotonine en dopamine. Endorfine geeft een euforisch gevoel en vermindert pijn.[2] Serotonine heeft een positieve invloed op ons geheugen, stemming, zelfvertrouwen, slaap, emotie, seksuele activiteit en eetlust.[3] en Dopamine motiveert je om door te gaan en speelt een grote rol bij het ervaren van geluk, genot, blijdschap en welzijn.[4]
Door stil te zitten kan ons lichaam niet profiteren van deze gelukshormonen en zullen we snel moe, verveeld en geïrriteerd worden.
Tip 4: Vergelijk jezelf continu met anderen
Om echt ongelukkig te worden moeten we onszelf steeds met anderen vergelijken. Kijk naar alles wat zij wel hebben en jij niet: roem, succes, geld, relaties en vriendschappen. Het gras bij de buren is altijd groener en niets maakt jouw gras zo dor als het contrast met een ander.
Nu is het niet makkelijk om onszelf te vergelijken met anderen als we ons hebben opgesloten in een kleine ruimte, maar gelukkig is er social media. Dankzij de betoverende en vernietigende kracht van telefoons en social media kunnen we onszelf vanuit de luie stoel continue vergelijken met anderen.
Maar we kunnen nog een stap verder gaan. Door jaloers te zijn en anderen hun succes niet te gunnen, maar het ze kwalijk te nemen of door bijvoorbeeld te zeggen dat ze geluk hebben gehad.
Teddy Roosevelt zei ooit: “Comparison is the thief of joy”. Door te vergelijken met anderen, stelen we ons eigen geluk. En dat maakt ongelukkig.
Tip 5: Luister altijd naar je verlangens
In ons hoofd rent een klein wispelturig aapje rond met absurde verlangens. Als het gaat om ongeluk, dan kunnen we maar beter luisteren naar wat het aapje zegt. Zin in fastfood? Bestel het! Emotioneel? Reageer het af! Verveeld? Kijk TV! Volg altijd je aapjes instinct en luister nooit naar de ratio.
Het klinkt misschien wat tegenstrijdig, want geluk komt toch voort vanuit onze verlangens? Toch is wat we willen en wat we nodig hebben niet altijd hetzelfde. Door altijd naar onze verlangens te luisteren zijn we op de korte termijn gericht. Bijna alles wat moeilijk is om te bereiken, vraagt een vorm van uitstel van verlangens. Het vraagt om discipline en doorzettingsvermogen.
Een verantwoordelijke baan, een gezond lichaam, een liefdevolle relatie; dat vraagt bijna altijd om een opoffering op de korte termijn voor geluk op de lange termijn.
Tip 6: Luister nooit naar anderen
Wil je er nog een stapje bovenop doen? Luister dan vooral niet naar anderen. Negeer hun adviezen en laat ze hun eigen problemen oplossen. Doe vooral waar je zelf gelukkig van wordt.
In de film Into the Wild schrijft Christopher McCandless vlak voor zijn overlijden “Happiness is only real when shared.” Ongeluk is leven voor jezelf. Geluk is leven voor, en met anderen.
Anderen helpen en naar anderen luisteren geeft ons zingeving. Dat vraagt erom dat we onze eigen verlangens opzij zetten. In de eerste instantie kost dit iets, maar in de tweede instantie krijgen we er iets voor terug.
Tip 7: Stel vage of onhaalbare doelen
Een volgende stap in het ongelukkig zijn is vage, irrelevante, uitgestelde, torenhoge en onhaalbare doelen te stellen. Het liefst doelen die we niet kunnen halen. Kijk nooit naar het proces, maar richt je enkel op het doel.
Dit kunnen we doen door onszelf te meten aan het aantal volgers wat we hebben, of hoeveel likes onze social berichten krijgen. Of door vage doelen te stellen die niets betekenen. Hoeveel pizza’s je in 24 uur kunt eten of hoelang je de afwas niet hebt gedaan. Probeer een miljoen te verdienen – bij voorkeur zonder plan – of de medewerker met het hoogste salaris te worden.
Deze doelen zijn als rennen op een loopband. Je verbruikt wel energie, maar je komt niet vooruit.
Tip 8: Consumeer altijd en maak nooit zelf
Een andere manier om ongelukkig te zijn is door enkel te consumeren. Besteed elke minuut aan jezelf, maximaliseer je schermtijd en laat je entertainen door je beeldscherm. Dit hoef je gelukkig niet helemaal zelf te doen, want techgiganten doen er alles aan om jouw op hun scherm te houden.
Gebruik je scherm verder om jezelf te voeden met negatieve emoties door nieuws en verhalen over angst en boosheid te consumeren.
Neem meer dan je toekomt en besteed geen tijd aan lezen, tuinieren, fotograferen, breien, vrijwilligerswerk, klussen, leren, koken of welke vorm van creatie dan ook.
Wat je ook doet, luister in ieder geval niet naar de wijze raad van Psycholoog Erik Erikson:
When we’re young, we’re supposed to figure out who we are and what our purpose is. As we get older, we’re supposed to shift the focus from ourselves to others and be ‘generative.’ That is, we’re supposed to give back, especially to younger generations, by doing things like raising children, mentoring colleagues, creating things of value for our community or society at large, volunteering, etc. We each have the power to be generative. Fame and glamour are about the self—aggrandizing yourself. But generativity is about connecting and contributing to something bigger, which is the very definition of leading a meaningful life. [5]
We hebben allemaal de kracht om generatief te zijn – om te maken. Daardoor staan we in verbinding met anderen en dragen we bij aan iets dat groter is als onszelf.
Wat is dan ongeluk? Enkel leven voor jezelf en alleen maar consumeren.
En dat brengt ons bij de laatste tip!
Tip 9: Begin nooit
De laatste stap, en die mag niet onderschat worden, is om nooit te beginnen. Geloof niet dat wie goed doet, goed ontmoet en begroet een ander nooit als eerste. Biedt nooit als eerste je excuses aan na een ruzie en laat nooit als eerste je kwetsbare kant zien. Wees reactief en laat geluk vooral niet van eigen acties afhangen.
Begin dus nooit met het beteren van je leven. Begin nooit met sporten of je kamer verlaten, met een goed ritme te vinden of iets creëren. Wacht tot het op een dienblad gepresenteerd wordt en klaag er dan over dat het nog niet goed genoeg is.
Newton’s wetten zeggen dat het energie kost om iets in beweging te krijgen en dat als iets eenmaal beweegt het blijft bewegen. In een prachtige speech zei Peter Kauffman: “wees positief, wees de eerste.”[6] In de wereld is er sprake van reciprociteit – dat wat je geeft kun je op een later moment terug verwachten. Maar dat vraagt er wel om dat je begint.
Wil je echter ongelukkig blijven, begin dan vooral niet!
Conclusie
De kern van ons ongeluk is de onbereidheid om verantwoordelijkheid te nemen voor ons eigen leven.
Brianna Wiest
Natuurlijk willen we niet bewust ongelukkig zijn. Maar in onze zoektocht naar geluk vergeten we vaak wat ons ongelukkig maakt. Dat er dingen zijn die ons negatief beïnvloeden, hoe positief de rest ook is.
In zekere zin is gelukkig zijn dan ook het voorkomen van negatieve dingen. En dat werkt soms het beste door je sterk in te beelden hoe een negatief scenario eruit ziet.
Daarnaast verzwakken de factoren niet alleen geluk, ze versterken elkaars ongeluk. Combineer je alle negen tips, dan krijg je een onsmakelijke cocktail van ongeluk. Een status quo waar je maar moeilijk uitkomt.
En dus sluit ik liever af met het omkeren van de ongeluksfactoren tot geluksfactoren:
- Ga elke dag naar buiten
- Zoek een vast slaappatroon
- Kom in beweging
- Vergelijk jezelf met wie je gisteren was en wees blij met wat je hebt
- Luister alleen naar verlangens die goed voor je zijn en sta in verbinding met anderen.
- Kies een haalbare bestemming én geniet van de reis!
- Maak ook eens iets! Wees generatief!
- Wees de eerste, wees positief!
Voetnoot:
[1] Inspiratie voor dit artikel komt van een Tweet van James Clear en de hilarische video “7 Ways to Maximize Misery 😞”
[2] Wikipedia, Endorfine, 2020
[3] Wikipedia, Serotonine, 2020
[4] Wikipedia, Serotonine, 2020
[5] Dailystoic.com, You Might Never Be Famous — And That’s O.K., 2020
[6] Latticeworkinvesting.com, Peter Kaufman on The Multidisciplinary Approach to Thinking: Transcript, 2020
