Tja, die titel. Die vereist wat uitleg natuurlijk. Hopelijk hebben we in ieder geval je aandacht te pakken. Voor het geval je niet eerder van FOMO of JOMO hebt gehoord, zal ik je even meenemen in de begrippen.
Wanneer je er bewust voor kiest om je te focussen in het leven op zaken die je echt wilt houden, doen of weten, zullen er altijd dingen zijn die je gaat missen. Je zult misschien wel ‘achter gaan lopen’. En dat brengt conflicterende gevoelens met zich mee.
FOMO (Fear of missing out)
De angst om iets te missen noemen we FOMO. Je ziet op je telefoonscherm continu wat andere mensen doen of hebben. Dit maakt jou bewust van wat jij niet doet of hebt. Vooral wanneer dat andere er heel leuk uitziet (bijvoorbeeld een tripje naar Londen), voelt dat wat jij in het weekend doet (bijvoorbeeld bankhangen) als niet genoeg. Je mist wat in het leven.
Nu denk je misschien dat vooral Instagram, Snapchat en Youtube gebruikers FOMO in hun DNA hebben zitten. Of dat wanneer je niet actief gebruik maakt van deze media, je geen last hebt van FOMO. Maar dat is niet helemaal waar.
Dr. Dan Herman, degene die in 2000 met dit begrip kwam, legt dit uit:
De FOMO-ervaring is gebaseerd op de angst voor: “Wat zal ik missen omdat ik niet de benodigde tijd of geld heb, of omdat ik een andere barrière heb?” Dat is een ervaring die enigszins aanvoelt als een kind in een prachtige kleurrijke snoepwinkel, met slechts een kwartje op zak. Het is hetzelfde als de nadruk leggen op dat wat we nog niet hebben bereikt, maar graag willen. We moeten niet vergeten dat mislopen fysiek onvermijdelijk is.
De angst om te missen, daarentegen, is een emotionele reactie die voortvloeit uit de houding om opties open te houden voor ons – in hoog aanzien.
Eindeloze keuzemogelijkheden
FOMO gaat veel verder dan social media. Het onderliggende aspect is het bewustzijn dat er een eindeloze hoeveelheid aan keuzemogelijkheden is om onze tijd, geld en aandacht aan te geven. Keuzes die ons gelukkig kunnen maken en waarvan we er zoveel mogelijk willen benutten. Vaak vanuit de angst om de verkeerde, misschien wel ongelukkige, keuze te maken.
Zelf dacht ik ook dat FOMO niet voor mij geldt, totdat ik me aan het begin van dit jaar bewust bezig ging houden met minderen. Toen ik als gevolg hiervan met meer focus in mijn leven keuzes maak liep ik tegen het volgende aan:
- Ik heb alle nieuwsapps van mijn telefoon gegooid. Dus ik loop vaak wat achter op het nieuws.
- We hebben geen tv abonnement meer. Ik mis dus allerlei programma’s of tv zap avonden.
- Ik loop bijna nooit meer door de winkelstraten en kies vaker voor duurzame kleding. Ik mis de nieuwste of meest gangbare mode.
- We hebben een nee-nee sticker op de brievenbus en ik heb mij uitgeschreven voor allerlei nieuwsbrieven. Dus ik mis reclame.
- Ik kies voor minder spullen maar daardoor mis ik soms mooie of handige gadgets en producten.
- Wij willen social media met mate gebruiken. Daardoor missen we soms interessante berichten van anderen (en waarschijnlijk ook volgers).
Kiezen zorgt voor kiespijn
Ondanks dat dit allemaal bewuste keuzes zijn geweest waar ik achter sta, heb ik soms toch het gevoel dat dit ervoor zorgt dat ik op andere terreinen iets mis en niet helemaal mee doe met de rest. Tot slot wil ik ook niet het type zijn dat onder een steen leeft en niet meegaat met veranderingen in de maatschappij.
Wanneer ik kies voor minder van het één, zal ik dus onvermijdelijk iets mislopen van het andere. Dat zal mij niet zo raken, als dat andere niet zo belangrijk voor mij is. Maar wanneer dat andere net zo goed waardevol is voor mij, zal het zeker zorgen voor conflicterende gevoelens.
En dat is een van de mooie inzichten van kiezen of keuzes maken:
het veroorzaakt soms kiespijn.
JOMO (Joy of missing out)
Zoals we dat wel vaker doen, buigen we graag de dingen die niet zo fijn zijn en ongemakkelijke gevoelens met zich meebrengen om naar iets positiefs. Dus is er een tegenreactie op FOMO bedacht. JOMO! Kort gezegd betekent dit blij zijn om dingen te missen.
Omdat FOMO een bepaalde stress met zich meebrengt, wordt er opgeroepen om te beseffen dat het juist goed is voor je lichaam en geest om even niets te doen. Dit kun je doen door activiteiten op te zoeken waarin je alleen bent en geniet van de kleine dingen.
Daarnaast groeit het besef dat social media een onrealistisch beeld geeft van het dagelijks leven. Het medium geeft bij uitstek podium beelden en niet de backstage beelden van het leven. Er wordt opgeroepen meer in het moment te zijn, je social media gebruik wat te minderen en hierin echt te zijn en te genieten van wat er wel in je leven is. En als je daardoor zaken mist, is dat iets om blij over te zijn.
Het echte leven delen
Op zich helemaal prima natuurlijk. Ik kan mij hier voor een groot deel in vinden. Ik vind het tof dat steeds meer mensen online (en offline) een echt beeld van hun leven laten zien, zonder filters. Dat niet alleen de leuke verhalen en plaatjes worden gedeeld, maar ook de minder mooie gebeurtenissen.
Ik vind het waardevol dat mensen ‘me-time’ inrichten en genieten van dat avondje bankhangen of niets doen. Ook is een groeiend bewustzijn van de tijd die je besteed aan je telefoon en social media een goede zaak en beseffen velen al dat dit je in de kern niet echt gelukkig maakt.
Voel je de maar al aankomen?
Dat je iets gaat missen is onoverkomelijk
We kunnen ons bewust zijn van het feit dat we in ons leven zaken zullen missen. Dat je niet op alle feestjes kunt zijn, alle spullen kan hebben en in alle trends mee kan doen. Dat je hierin keuzes te maken hebt. Vervolgens kunnen we er voor kiezen om intens te genieten van hoe ons leven er nu uitziet, zonder al die zaken en er heel blij mee zijn dat je niet op alle thema’s in het leven hoeft mee te gaan.
Tegelijk is het goed te beseffen dat het onvermijdelijk is dat je ook belangrijke zaken gaat missen. Er zijn gewoonweg teveel keuzemogelijkheden om je tijd, energie en geld aan te besteden. En helaas is bijvoorbeeld je tijd, niet te vermeerderen.
We kunnen daarnaast niet eens overzien wat er allemaal is in dit leven.
Het is onmogelijk om:
- alle landen te bezoeken
- alle vakgebieden die er zijn te kennen
- alle boeken te lezen
- alle nieuwsberichten te volgen
- alle nieuwe gadgets te hebben
- al je vrienden en familie aandacht te geven
- alle social media bij te houden
- alle weekenden te feesten (of juist op de bank te hangen)
Je kunt alles hebben. Je kunt alleen niet alles tegelijkertijd hebben.
Oprah Winfrey
Dus wanneer ik soms geconfronteerd wordt met zaken die ik lijk te missen in het leven denk ik vaak: “Ja Evelien, je zult dingen missen. Je loopt op sommige onderwerpen achter. Sterker nog, er zijn aspecten in dit leven die je niet eens kent en dat zal altijd zo blijven. Maar dat is oké. Jij loopt je eigen weg. Net als ieder ander”.
Wat niet weet wat niet deert
De oproep om je leven op je eigen manier te leven komt overal terug. Ook hier kan ik me redelijk in vinden omdat ik denk dat het onmogelijk is het leven van een ander te leven. Kortom: ieder gaat écht zijn eigen weg.
Alleen, deze mindset wordt soms een beetje doorgetrokken in een ‘wat niet weet wat niet deert’ houding. Waar je geen weet van hebt, kun je ook geen last van hebben.
Dit is soms heel handig. Er is zoveel in dit leven dat ik niet weet, maar doordat ik er nog nooit iets over heb gehoord of gezien, weet ik ook niet dat ik het mis. Zo merk ik nu ik een nieuwe baan heb, er een hele nieuwe wereld voor mij open gaat. Met super interessante ontwikkelingen en belangrijke kennis waar ik de afgelopen jaren amper weet van had.
Maar dat ik dat niet wist deerde mij toen niet, want ik had het niet nodig in mijn leven.
Kop in het zand?
Op zich dus prima om je niet te richten op wat je niet kent.
Maar, bewust je kop in het zand steken als een struisvogel, lijkt mij niet echt een goede oplossing. Je ziet ontwikkelingen, informatie of sociale media aankomen en je steekt snel je kop in het zand zodat je er niets mee hoeft. En zodat het je zogenaamd niet deert. Of het neigt sterk naar nonchalance met onverschilligheid in thematiek die voor een ander of voor de wereld wel echt belangrijk is.
Daar geloof ik niet zo in. Stel ik zou, nu ik bewust keuzes maak voor focus in mijn leven, mijn kop in het zand steken voor andere keuzes, gebeurtenissen of leefstijlen die er ook zijn.
Mijn kop zit dan wel veilig in het zand, maar mijn struisvogel lijf is onbeschermd en zal sowieso een keer ‘geraakt’ worden door wat er om mij heen gebeurd. Kortom: alles wat er is en gebeurd heeft impact en vormt je leven. Ook het bewust kiezen om er niet aan mee te doen, heeft uiteindelijk gevolgen voor jezelf en je omgeving.
Loop ik achter?
Soms heb ik het gevoel dat ik achter loop. Omdat ik andere keuzes maak en daardoor niet altijd even hip en modern ben als mijn omgeving soms is. Maar toen ik de definitie van achterlopen bekeek moest ik wel een beetje lachen: ‘niet bij de tijd zijn’ en ‘een vroegere tijd aangeven dan de juiste.’
Er bestaat niet zoiets als stilstaan in dit leven. Natuurlijk, je maakt keuzes om je wel of niet bezig te houden met bepaalde thema’s (zoals ik me nu minder met het nieuws, minder met kleding en minder met spullen bezig houd). Maar dat betekent niet dat ik de tijd op dit punt kan stilzetten. Over tien jaar sta ik echt weer ergens anders, net als jij. Ik maak alleen andere keuzes en loop hierin op een andere denkbeeldige levensweg verder dan een ander die bijvoorbeeld wel de mode volgt of al het nieuws leest.
Je loopt altijd ergens op achter
In verhouding tot een ander, loop je altijd ergens op achter. Je glas kan altijd halfleeg zijn in plaats van halfvol en er zullen altijd dingen zijn die je niet hebt, niet weet, niet kan doen of niet bij kan houden. Of dat nu gaat om kennis, ontwikkelingen, social media of trends.
De vraag is meer wat dit met je doet. Veroorzaakt dit gevoelens van angst en missen (FOMO), bij jou? Of ga je juist er helemaal in op en ben je blij om dingen te missen (JOMO)?. Of misschien vind je alles wel wat overweldigend en kies je bewust, of onbewust, voor de wat niet weet wat niet deert houding en maakt het je haast onverschillig tegenover alles wat er om je heen gebeurt.
We lopen allemaal andere wegen in dit leven. Ik ben nog niemand tegengekomen die de perfecte weg ging en nergens op achter liep. Die in alles voorop loopt, alles kent en weet, alles heeft ervaren en altijd de goede keuzes maakt.
Wanneer ik om mij heen kijk zie ik dat we allemaal aan het pionieren zijn, daarbij een eigen weg lopen, waarop telkens nieuwe verbindingen ontstaan met anderen en we in gezamenlijkheid verder komen.
Loop je achter op jezelf?
De echte vraag is dan misschien wel om te stellen: loop je achter op jezelf?
Voel je onvrede omdat je zelf echt de behoefte hebt om in jouw leven bepaalde activiteiten, spullen, ontwikkelingen of ander werk meer op te zoeken? En dat je voor je gevoel hierin zaken mist?
Als dat echt iets is vanuit jezelf dan gun ik het je van harte om daarmee aan de slag te gaan en dat je hierin keuzes gaat maken waardoor jij nog meer mag ont-wikkelen en de weg gaat die jij wilt gaan en bij jou past.
Ter afsluiting nog wat praktische tips
- Kies je bronnen. Jij kiest ervoor wie of wat je ‘gedachten en gevoelens’ voeding geeft. Kies bewust wie je volgt op Social Media, van wie je boeken leest en aan wie je advies vraagt.
- Verbinding met anderen is ontzettend waardevol. Zowel sociaal emotioneel als ten aanzien van kennis en ervaring. Deze kun je offline maar natuurlijk ook online vinden.
- Voel je regelmatig onvrede over jezelf, je leven of loop je tegen bepaalde dingen aan. Zoek iemand op, bijvoorbeeld een coach, om het mee te bespreken en deel je zoektocht. Hoe mooi is het als iemand anders jou kan helpen je eigen weg te lopen.
